Naast het bewerken van de oppervlakte van het natuursteen, kan de afwerking van randen ook invloed hebben op de functionaliteit en de uitstraling van een product.
Diverse opties kunnen ook op natuursteen worden toegepast. Natuursteen producten kunnen worden voorzien van afstandhouders. Zo wordt altijd een minimale voeg gecreëerd en wordt de kans op beschadigingen geminimaliseerd. Zo kunnen opsluitbanden bijvoorbeeld worden voorzien van een hol & dol aansluiting, zoals deze ook in beton worden geproduceerd. Ook kan men kiezen om natuursteen voor te behandelen.
Strak, facet, getrommeld of afgerond?
Na het zagen heeft natuursteen standaard strakke randen. Deze strakke randen zijn gevoelig voor beschadigingen en daarom wordt aangeraden de materialen met een voeg van minimaal 3 mm. te verwerken.
Een facet is in feite een schuin geslepen kant, welke aan de randen van een natuursteen product kan worden gemaakt. Een andere vaak gebruikte term hiervoor is velling of vellingskant. Door een facet ontstaat er een buffer die voorkomt dat er stukjes natuursteen af springen wanneer het natuursteen onder spanning tegen elkaar aan staat. Desalniettemin dient er ook altijd bij natuursteen producten met facet een voeg (minimaal 3 mm.) te worden aangebracht. Een facet is alleen noodzakelijk voor de randen die zichtbaar zijn. Overige randen kunnen strak gezaagd blijven, beschadigingen die daar mogelijk optreden zullen toch niet zichtbaar zijn.
Een getrommelde afwerking geeft nieuwe stenen een nostalgisch karakter door het verweerde uiterlijk. De steen wordt kunstmatig verouderd door de steen letterlijk op de randen te beschadigen. Dit kan handmatig en machinaal.
- Machinaal getrommeld; Als men natuursteen machinaal trommelt, dan wordt het in een grote trommel (centrifuge) gedaan Deze trommel is gevuld met fijne steenslag, grove ronde grind en water. Het natuursteen beweegt op deze manier dusdanig dat het niet breekt, maar waardoor de randen wel beschadigen. Ook de andere zijden van het natuursteen (bovenzijde en onderzijde) zullen door beweging door de trommel beschadigen. Grotere natuursteen platen en tegels kunnen niet machinaal getrommeld worden, omdat ze vaak breken in het trommel proces.
- Handmatig getrommeld; Bij het handmatig trommelen van natuursteen word er met hamers op de randen van het natuursteen getikt, zodat deze randen beschadigden. Ook grotere natuursteen platen en tegels kunnen op deze manier getrommeld worden.
Door middel van een frees of afrondingsmachine kunnen de kanten van natuursteen elementen worden afgerond in diverse stralen. Een afgeronde rand is minder gevoelig voor schade en in bepaalde toepassingen functioneler. Afgeronde kanten worden eigenlijk allen toegepast op natuursteen elementen als opsluitbanden, traptreden, straatmeubilair, etc. en vrijwel nooit op tegels.
